انبردست از ابزارآلات دستی است که در ردیف انبرها قرار دارد. انبر بهوسیله ای گفته میشود که با کمک آن بتوان اشیائی که امکان نگهداری بهصورت مستقیم با دست را ندارند نگه داشت.
قدیمیترین انبرها متعلق به قبل از میلاد مسیح هستند که بیشتر در آهنگریها برای نگهداشتن فلزات داغ به کار گرفته میشدند. امروزه انبرها در انواع مختلف و برای کاربردهای گوناگون تولید میشوند.
انبردست زمانی مورداستفاده قرار میگیرد که بخواهیم شیء بسیار ظریف و کوچکی را نگهداشته و یا آن را از جایی بیرون بکشیم، یا بخواهیم وسایلی که در اثر حرارت یا جریان برق و … امکان دارد برای ایمنی ما را به خطر اندازند را ثابت نگهداریم، و همینطور برای کشیدن، خم کردن و فشردن اشیاء، نیازمند نیرویی بیش از نیروی دست باشیم.
انبردستها همانند قیچی مکانیزم اهرمی دارند و از سه بخش تشکیل میشوند:
- فکها برای نگهداری شیء
- دستههای عایق برای نگهداری انبردست
- یک محور (مغزی) که در مرکزیت انبردست قرارگرفته و عمل باز و بسته کردن فکها را بر عهده دارد.
فکها و دستهها موازی هم قرار میگیرند و برحسب اندازه شیء که بین دو فک قرار میگیرد تنظیم میشوند.
انبردستها کارایی زیادی دارند و امروزه از آنها در تمام حرفهها استفاده میشود. معمولاً این ابزار جزو اولین ابزاری است که در هر خانه و کارگاهی یافت میشود. در مکانیکی، برقکاری و جوشکاری، سیمکشی، لولهکشی، نجاری و بسیاری حرفهها، انبردست نقش حیاتی را ایفا میکند. برای انتخاب و خرید انبردست مناسب لازم است به چند نکته توجه کنید:
جنس و کیفیت مواد اولیه انبردست از مهمترین نکاتی است که باید در انتخاب آن به آن توجه داشت. جنس انبردست باید هم از جهت دوام و عمر استفاده از انبردست بیشتر باشد و هم بتواند نیروی لازم را به شیء موردنظر وارد سازد دارای اهمیت است. همچنین زنگزدگی و خوردگی فکها ازجمله مواردی هستند که به نوع مواد بهکاررفته و همچنین شیوه ساخت انبردستها بستگی دارد و باید در هنگام خرید به آن توجه کنید.
انبردستهای امروزی از ترکیب فولاد و آلیاژهای دیگر ساخته میشوند. ترکیب فولاد و کروم وانادیوم مقاومت انبردست در برابر خوردگی را بهطور قابلتوجهی افزایش میدهد و همچنین باعث بالا رفتن استحکام آن میشود.
حرارت دهی و سختکاری انبردست نکته بسیار مهمی برای خرید آن است. روش عملیات القایی شیوه مناسبی برای سختکاری انبردست است. در این روش میزان سختی در تمامی قسمتهای انبردست بهطور یکسان خواهد بود و این امر باعث افزایش میزان دوام انبردست میشود.
ارگونومی و طراحی شکل ظاهری انبردست نیز از دیگر آیتم مهم است. انبردست میبایست استاندارد باشد و شکل و اندازه دسته و فکها متناسب با دست انسان ساخته شود. روکش دستههای انبردست باید از مواد باکیفیت ساخته شوند و متناسب بافرم دست شکل بگیرند تا مانع از لغزش دستهها در دست شوند. از طرفی دیگر انبردست استاندارد باید بتواند با کمترین نیرو، بیشترین کارایی را داشته باشد.
بهطورکلی انبردستها در دو نوع انبردستهای صنعتی و الکترونیکی تولید و ساخته میشوند و بسته به کاربرد موردنظرتان میتوان آنها را خریداری و استفاده نمود. فکهای کوتاه متصل به محور و دستههای بلند انبردست صنعتی و انبردست الکترونیکی این امکان را به کاربر میدهند که با حداقل نیرو بتواند بیشترین فشار را به شیء موردنظر وارد کند.
انبردست الکترونیکی ویژه کاربران در صنعت برق است و فکهای آن بهگونهای طراحی و ساختهشده است که برای نگهداشتن، چرخاندن، خم کردن و برش سیم و کابل قابلاستفاده میباشد. همچنین دسته انبردست الکترونیکی برای محافظت از برقگرفتگی عایقبندی میشود.