قفل‌های مکانیکی ازجمله قدیمی‌ترین تجهیزات حفاظتی به شمار می آیند که تا به امروز با پیشرفتی که در این صنعت شده است مورد استفاده قرار می گیرند.
آشنایی با ساختار قفل:
قفل‌های مکانیکی از دو بخش اصلی تشکیل‌شده‌اند: یک بخش آن بدنه ثابت است و بخش دیگر قسمت داخلی قفل که به صورت استوانه ای (توپی) می باشد. بخش استوانه ای قفل محلی است که کلید در آن وارد می شود و حول محور مرکزی خود در داخل بدنه می چرخد.
روی بدنه قفل و قسمت توپی آن،سوراخ هایی در امتداد یکدیگر و به موازات توپی استوانه ای وجود دارد به صورتی که هر سوراخ روی توپی با سوراخ های روی بدنه به‌موازات هم قرار می گیرند.
سوراخ هایی که روی بدنه قرار دارند دارای انتهایی بسته هستند که در انتهای آن ها یک فنر و بر روی فنر یک پین باریک استوانه ای از جنس برنج قرار گرفته است که ساچمه نامیده می شود و در سوراخ های داخل توپی از طرف کله قندی ساچمه هایی قرار دارد که ارتفاع این ساچمه ها یکی نبوده و دارای طول متفاوتی می باشند به این معنی که در بخش هایی که ساچمه بلند است کلید به همان اندازه فرورفتگی دارد (یا بلعکس).
نحوه عملکرد قفل:
تا زمانی که کلید وارد قفل نشده نیروی ارتجاعی فنر در قسمت بدنه، ساچمه را وارد سوراخ هایی که روی قسمت متحرک کلید هستند قرار می دهد تا مانع چرخیدن توپی در بدنه شود و هنگامی که کلید وارد توپی قفل می شود ساچمه های کله قندی را به بالا حرکت میدهد تا ساچمه های بدنه از سوراخ های توپی بیرون رفته و توپی حول محور مرکز بچرخد و همچنین زائده ای که در نوک کلید قرار دارد با زائده دومی درگیرمی شود تا گردش مغزی زبانه قفل را به حرکت درآورد و قفل باز شود.
به طور کلی کلید 3 عملکرد بر روی قفل دارد:
1 – آزاد کردن مغزی از بدنه.
2 – درگیر کردن زائده اول با زائده دوم.
3 – حرکت دادن زائده اول که منجر به حرکت زبانه می شود.
تشخیص قفل خوب:
1 – نقطه حساس هر قفلی ساچمه ی آن می باشد و این ساچمه ها در قسمت پایینی قفل وجود دارند اگر این ساچمه ها را با دریل کردن از کار بیاندازند قفل به راحتی باز می شود به همین دلیل برای جلوگیری از این کار 2 پین استوانه ای فولادی به صورت ضربدری در بخش جلویی ساچمه ها قرار داده اند تا مانع دریل شدن آن قسمت بشوند.
2 – در یک قفل هر چه مقدار ساچمه ها بیشتر باشد پیدا کردن رمز صحیح آن نیز مشکل تر و امنیت قفل بالاتر می باشد.
3 – کیپ بودن کلید، کیپ بودن توپی در بدنه و محکم بودن توپی 3 پارامتر مهم می باشد که نشان‌دهنده امنیت و حساسیت قفل می باشد. در صورتی که توپی در بدنه آزاد باشد هر کلیدی به قفل وارد می شود و می تواند قفل را باز کند.
4 – جنس بدنه ی قفل که از کیفیت بالایی برخوردار باشد باعث می شود که بدنه سوراخ ها بر اثر فرسایش و اصطکاک با ساچمه گشاد نشوند و از حساسیت آن کم نکنند.
5 – اگر ساچمه ها گشاد شوند کلید نمی تواند در داخل قفل وارد شود.کیپ بودن ساچمه‌ها نیز باعث می شود قفل ها از حساسیت بالایی برخوردار باشند.
6 – اگر جنس نوک ساچمه های کله قندی نامرغوب باشد بر اثر اصطکاک زیاد با بدنه کلید به طور مداوم در معرض فرسایش قرار می گیرد و این فرسایش باعث می شود کلید قفل را باز نکند.
قفل های کامپیوتری:
در این نوع قفل ها، به جای اینکه برآمدگی و زائده هایی را روی کلیدها ایجاد کنند، حفره هایی را روی سطح کلید ایجاد کرده اند و مزیتی که این قفل ها دارند استفاده ی کلید در هر دو جهت چرخش می باشد. اما تنها ایرادی که دارد، می توانند با استفاده از دستگاه های تکثیر به راحتی از روی کلیدها کپی کرد.
