دریل یکی از پرکاربردترین ابزارهای الکتریکی به شمار می‌آید. این ابزار هم در خانه‌ها و هم در صنعت مورداستفاده قرار می‌گیرد. دریل نیز همانند دیگر ابزارها انواع مختلفی دارد و هر یک کاربردهای خاص خودش را دارد.
دریل‌ها را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد که عبارت‌اند از: بادی، دستی و برقی.
دریل‌های دستی همان‌طور که از نام آن پیداست با نیروی دست‌کار می‌کند.
دریل‌های بادی که انرژی موردنیاز خود را از طریق فشار باد حاصل در کمپرسورها تأمین می‌کند.
دریل‌های برقی از مهم‌ترین و رایج‌ترین نوع دریل‌ها محسوب می‌شود.
آشنایی با اجزای تشکیل‌دهنده‌ی دریل:
در ادامه توضیحاتی در مورد اجزای تشکیل‌دهنده دریل که عبارت‌اند از: موتور، سه‌نظام و مته ارائه می‌دهیم.
موتور:
موتور یکی از مهم‌ترین بخش از ابزارهای الکتریکی می‌باشد زیرا این بخش تعیین‌کننده‌ی قدرت و سرعت آن ابزار است. موتور دریل انواع مختلفی دارد یک نوع موتورها ساده و نوع دیگر آن موتورهایی است که از گیربکس بهره‌مند می‌شوند که مجموعه‌ای از ویژگی‌های این دریل‌ها می‌باشد. از ویژگی‌های آن قابلیت تنظیم سرعت، تغییر گشتاور و جهت چرخش اشاره کرد. سرعت و گشتاور دریل‌ها به‌وسیله‌ی دیمر قابل تغییر است و هر چه سرعت کمتر باشد گشتاور موتور بیشتر می‌شود و این ویژگی در دریل-پیچ‌گوشتی‌ها کاربردی اساسی دارد زیرا سرعت بستن پیچ با سرعتی که در زمان سوراخ کردن سطوح استفاده می‌شود متفاوت می‌باشد. موتورهای دیگر علاوه بر چرخش، قابلیت ضربه زدن و چکشی به سطوح را دارند و این ضربات در موتورها با قدرت‌های مختلف متفاوت می‌باشد و همچنین با نرخ ضربه در دقیقه شناخته می‌شود. قدرت موتور دریل‌ها برحسب وات سنجیده می‌شوند که از 200 وات به بالا شروع می‌شود.
سه‌نظام:
بعد از موتور مهم‌ترین بخش دریل سه‌نظام است زیرا این قسمت از دریل علاوه بر انتقال نیروی موتور، وظیفه نگه‌داشتن مته را نیز به عهده دارد. سه‌نظام‌ها از لحاظ سایز و نحوه‌ی قرار گرفتن مته بر روی آن طبقه‌بندی می‌شود و از لحاظ قرار گرفتن مته به دودسته‌ی آچارخور و خودکار تقسیم‌بندی می‌شود. در نوع آچارخور برای هر بار تعویض مته باید از آچار مخصوص استفاده کرد اما در نوع خودکار آن به کمک نیروی دست و چرخش دریل می‌توان مته را از سه‌نظام جدا نمود. سه‌نظام‌ها دارای انواع مختلفی می‌باشند و همچنین استفاده از سه‌نظام خودکار باعث افزایش سرعت تعویض مته می‌شود.
سه‌نظام‌ها از لحاظ اندازه دارای شماره‌های 10 و 13 هستند که شماره 10 را می‌توان جزو متداول‌ترین نوع اندازه‌ی سه‌نظام دانست و برای استفاده از دریل‌های معمولی کوچک و سه‌نظام شماره 13 برای دریل‌های بزرگ مورداستفاده قرار می‌گیرد. منظور از این شماره‌ها، نصب مته و یا سری پیچ‌گوشتی‌ها تا اندازه‌ی 10 یا 13 میلی‌متری درون سه‌نظام است.
مته:
مته‌ها در اندازه و سایزهای مختلفی وجود دارند و همچنین برحسب جنس سطوح و نوع استفاده‌ای که دارند بسیار متنوع می‌باشند. در ادامه به چند نمونه از متداول‌ترین نوع مته‌ها اشاره می‌کنیم:
مته‌ی الماسه:
این نوع مته‌ها برای سوراخ کردن مصالح ساختمانی مانند: سنگ، گچ و سیمان استفاده می‌شود و با توجه به نوع کاربردی که دارند باید از مقاومت بالایی برخوردار باشند به همین علت در ساخت آن‌ها از ترکیبات کربن استفاده می‌کنند.
مته‌ی فولادی:
این نوع مته‌ها دارای آلیاژی فولادی هستند و برای سوراخ کردن سطوحی مانند: چوب، فلز و پلاستیک مورداستفاده قرار می‌گیرند.
انواع دریل الکتریکی:
در ادامه به معرفی انواع دریل‌ها و نوع کاربرد آن‌ها می‌پردازیم. به‌طورکلی دریل‌های الکتریکی به دودسته تقسیم می‌شوند:
1 – دریل‌های برقی:
این نوع دریل‌ها از طریق جریان برق انرژی خود را تأمین می‌کنند. پارامترهای محدودکننده‌ی این نوع دریل‌ها را می‌توان طول کابل دانست زیرا تنها در مکان‌هایی که جریان برق وجود دارد امکان استفاده از این دریل‌ها می‌باشد، البته قدرت این دریل‌ها بیشتر از دریل‌های شارژی می‌باشد. این نوع دریل‌ها بین عموم مردم به دلیل سابقه‌ای که دارد بسیار شناخته‌شده است.
2 – دریل شارژی:
این نوع دریل‌ها به‌وسیله‌ی باتری شارژ می‌شود. این نوع دریل‌ها از قابلیت کنترل سرعت و گشتاور زیادی برخوردار هستند. این نوع دریل‌ها به دلیل قابلیت گشتاوری (چرخشی) که دارند، آن‌ها را به‌عنوان استفاده‌کننده‌ی یک پیچ‌گوشتی شارژی تبدیل کرده است و ازآنجاکه حجم کمتری نسبت به دریل‌های برقی دارد و نیاز به استفاده جریان برق به‌طور مستقیم ندارد و همچنین دارای یک باتری زاپاس نیز است می‌توان از آن در هر مکانی استفاده کرد. بخش اصلی این نوع دریل‌ها باتری آن‌ها می‌باشد که به دودسته تقسیم می‌شود:
1 – باتری نیکل – کادمیومی: اویل از این نوع باتری‌ها برای دریل‌ها استفاده می‌شده است که البته بسیار سنگین بوده و از راندمان پایینی نیز برخوردار بوده است که بعدها باتری لیتیوم – یونی جایگزین این نوع باتری شده است.
2 – باتری لیتیوم – یونی: این نوع باتری‌ها عمر بیشتری دارند و همچنین سریع‌تر شارژ می‌شوند.
دسته‌بندی دریل‌ها حسب کارایی:
دریل‌های ساده:
از رایج‌ترین نوع دریل‌ها می‌باشد که با پیشرفت فناوری به دنیای این نوع ابزارها ویژگی‌هایی به آن‌ها ازجمله: قابلیت تنظیم سرعت، تغییر گشتاور و تغییر جهت چرخش، اضافه شد که بیشتر از این نوع دریل برای سوراخ کردن چوب، فلز و پلاستیک استفاده می‌شود. سه‌نظام این دریل به شکل هم خودکار و هم آچارخور می‌باشد و مته‌ی مورداستفاده آن‌ها برحسب جنس سطح موردنظر تعیین می‌شود.
دریل چکشی:
این دریل‌ها قابلیت چکشی و ضربه زدن در هنگام چرخش را دارند به عبارتی در هنگام گردش مته، ضرباتی به‌صورت عمودی به سطوح وارد می‌کند و بیشتر این دریل‌ها برای مصالح ساختمانی کاربرد دارد و با ضرباتی که وارد می‌کند موجب تسریع و تسهیل فرایند سوراخ‌کاری می‌شود. شرکت‌های سازنده‌ی این نوع دریل‌ها برای راحتی کاربران و تسلط بیشتر آن‌ها بر روی دستگاه، محلی برای نصب دسته‌ی کمکی در جلوی دستگاه قرار داده است.
دریل بتن کن:
از این دستگاه برای سوراخ کردن سطوح و مصالح سخت همانند بتن و سیمان استفاده می‌شود. ویژگی که این دستگاه‌ها دارند علاوه بر موتور قدرتمند آن‌ها طراحی ویژه آن در سه‌نظام است. سه‌نظام در دریل‌های بتن کن دارای دو نوع متداول هستند که عبارت‌اند از چهارشیار و پنج شیار که اصولاً با نام‌های SDSPLUS و SDSMAX شناخته می‌شوند. سه‌نظام چهارشیار برای دریل‌های بت کن نیمه‌صنعتی استفاده می‌شود و پنج شیار آن برای دریل‌های بتن کن صنعتی و بزرگ مورداستفاده قرار می‌گیرد.
دریل‌های چکشی تخریب:
یکی از بزرگ‌ترین و سنگین‌ترین نوع دریل‌های دستی می‌باشد زیرا مورداستفاده برای تخریب سازه‌ها و سنگ‌ها می‌باشد. مهم‌ترین ویژگی آن موتور قدرتمند و گشتاوری بالای آن است و معمولاً از قلم به‌جای مته برای تخریب استفاده می‌شود.
دریل نمونه‌بردار:
از این دریل‌ها برای ایجاد سوراخ بزرگ و برداشتن نمونه از مواد صنعتی مختلف برای ارسال به آزمایشگاه‌های ریخته‌گری برای بررسی استفاده می‌شود. سه‌نظام به‌کاررفته در این دریل‌ها بسیار متفاوت‌تر از دیگر دریل‌ها است.
دریل‌های ستونی:
از این دریل‌ها برای سوراخ کردن سطوح مختلف مانند فلز، سنگ، چوب و کریستال که باید دقت بالایی در انجام آن داشت استفاده می‌شود و این دقت بالا به بازه‌ی حرکتی محدود آن‌ها به وجود می‌آید که این ویژگی مانع انحراف دستگاه به طرفین می‌شود و اصولاً این نوع دریل‌ها در کارگاه‌ها و واحدهای نیمه‌صنعتی و صنعتی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
چه نوع دریلی را انتخاب کنیم:
انتخاب دریل کاملاً به استفاده شما از آن دریل بستگی دارد. اگر برای انجام کارهای خانگی به دریل نیازمند هستید می‌توانید دریل ساده با توان معمولی خریداری کنید، دریلی که قابل‌حمل باشد و همچنین بتواند پیچ را باز و بسته کند بهتر است از دریل شارژی استفاده کنید و برای فعالیت‌های کارگاهی و صنعتی بهتر است از دریلی با توان و قدرت بالا استفاده کنید.
نحوه‌ی استفاده از دریل‌ها:
بهتر است قبل از استفاده از دریل‌ها، نحوه‌ی صحیح کار کردن با آن‌ها را بدانید زیرا در صورت عدم رعایت نکات ایمنی و نداشتن تجربه و علم استفاده از دریل‌ها، امکان دارد که کارتان آن‌طور که باید نشود و همچنین موجب آسیب به کاربر شود بنابراین بهتر است اصول و روش کار با دریل‌ها را بدانید که در ادامه به آن‌ها اشاره‌کرده‌ایم.
_ قبل از استفاده از دریل‌ها باید جنس و کیفیت سطح موردنظر را بدانید تا بتوانید دریل مناسب را برای کار استفاده کنید. به‌عنوان‌مثال: برای دریل کردن سطوح بتی و سیمانی از مته‌ی الماسه و برای سطوح پلاستیکی و چوبی از مته‌ی فلزی باید استفاده کنید.
_ به کابل دریل قبل از کار توجه کنید و اگر کابل کوتاه بود از سیم سیار استفاده کنید، البته می‌توانید از دریل‌های شارژی نیز بهره برد اما قبلش از شارژ بودن باتری اطمینان حاصل کنید.
_ در صورت استفاده از دریل‌های شارژی که باتری آن از جنس نیکل – کادمیومی است از تخلیه کامل باتری اطمینان حاصل کنید.
_ اگر از دریل‌های آچارخور استفاده می‌کنید با قرار دادن آچار و چرخاندن آن در جهت مخالف عقربه ساعت، محفظه‌ی نگه‌دارنده مته را به‌اندازه موردنیاز بازکرده و مته را در داخل آن قرار دهید و سپس آچار را در جهت عقربه ساعت بچرخانید تا سه‌نظام به‌خوبی مته را نگه دارد و قبل از روشن کردن دریل اطمینان حاصل کنید که مته محکم در جای خود قرار دارد.
_ حتماً قبل از استفاده از دریل محل موردنظر را علامت گذری کنید.
_ برای سوراخ نمودن سطوح نیازی به وارد نمودن فشار زیاد نیست زیرا فشار زیاد واردکردن به دستگاه موجب کم شدن عمر دستگاه و همچنین کند شدن سر مته می‌شود.
_ اگر دریل شما به سیستم چکشی مجهز است برای استفاده در سطوح پلاستیکی، چوبی و فلزی باید کلید تعیین وضعیت را روی حالت ساده قرار دهید و برای استفاده در سطوح گچی و سیمانی آن دستگاه را باید روی حالت چکشی قرار دهید و از مته الماسه استفاده کنید.
نکات ایمنی در زمان کار با دریل:
1 – از لباس کار و عینک مخصوص استفاده کنید.
2 – از محافظ گوش برای صدای زیاد دریل و همچنین از دستکش لرزه‌گیر استفاده کنید.
3 – از دسته‌ی کمکی در هنگام کار با دریل برای ثابت نگه‌داشتن دریل استفاده کنید.
4 – در هنگام دریل کردن دیوارهای گچی از فشار زیاد به دستگاه دریل خودداری کنید زیرا اگر دیوار توخالی باشد دریل از دست شما رها می‌شود و همچنین امکان دارد دیوار ترک بردارد.
5 – در هنگام کار با دریل اول سر مته را در محل موردنظر قرار دهید و سپس دستگاه را روشن کنید.
6 – در هنگام تعویض مته و یا تمیز کردن دریل دستگاه را از برق بکشید.
7 – قبل از روشن نمودن دستگاه از محکم قرار گرفتن مته در سه‌نظام اطمینان حاصل کنید.
8 – به‌هیچ‌عنوان از مته‌ای که کند شده استفاده نکنید زیرا باعث فشار آوردن به دستگاه می‌شود.
9 – اگر در حین کار کردن دریل، مته داغ شد به مته دست نزنید.
10 – قبل از استفاده از دستگاه دریل حتماً اطمینان حاصل کنید که در سطوح کابل برق رد نشده باشد.
11 – از محکم بودن سطحی که قرار است دریل کنید اطمینان حاصل کنید.
